มหัศจรรย์หนอนผีเสื้อ" วงศ์ Tineidae " ผ่านกล้องจุลทรรศน์ไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM

บทความนี้ Do SEM ขอขอบคุณคุณกอล์ฟ Mr.Golf (สิงห์เฒ่าซ่อมเซ็ม) manatsanan2007@hotmail.com 
ติดตามและติดต่อคุณกอล์ฟทาง http://www.facebook.com/JeolOxfordInstruments?ref=hl 

เคยสงสัยกันไหมว่า มีตัวอะไรเล็กๆ ซึ่งมีปลอกหุ้มขนาด ยาวประมาณ 6-13 มิลลิเมตร กว้าง 3-4 มิลลิเมตร
กระดึ๊บๆและเกาะตามผนังห้องน้ำ ผนังบ้าน ห้องนอน บ้างตัวห้อยอยู่ตามฝ้า ปลอกจะมีหลากหลายสี สีเทา
น้ำตาล ดำ แดงบ้าง บางปลอกก็หลากหลายสี บางปลอกก็เงาระยิบระยับ

เจ้าตัวที่ว่าตามภาพล่างนี้ มันเป็น หนอนผีเสื้อ" วงศ์ Tineidae "
บางทีเรียกว่าผีเสื้อหนอนปลอกผนังบ้าน(Household Casebearer, or previously known as Plaster Bagworm)
เป็นผีเสื้อวงศ์เดียวกับผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Cloth moth), Tineidae ผีเสื้อวงศ์นี้มีความสัมพันธ์ใกล้เคียงกับวงศ์ผี
เสื้อหนอนปลอก (Bag-worm Moth), Psychidae ที่ต้องมีชื่อว่า หนอนปลอก นี้ก็เพราะว่าตอนที่ยังเป็นตัวอ่อนนอน
เป็นหนอนอยู่นั้นมันมักจะถักใยรอบๆตัวโดย นำเอาวัสดุรอบๆตัวไม่ว่าจะเป็นเศษผ้า เศษผม ขนสุนัข ทราย กระดาษ
ใยแมงมุม ใบใม้ สิ่งต่างต่างๆที่มี ขนาดเล็กมาเป็นปลอกหุ้มรอบตัวเอาไว้



ตามภาพเป็นหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ที่มีส่วนลำตัวติดอยู่กับปลอกครึ่งหนึ่ง
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 15 เท่า สเกล 1 mm (มิลลิเมตร )
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดลำตัวแล้วจะมีขนาด 0.8-1 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



ตามภาพเป็นหัวหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านบน
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 50 เท่า สเกล 500 um (ไมครอน ) หรือ 0.5 มิลลิเมตร
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดปลอกแล้วจะมีขนาด 0.8-1 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และหัวหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ด้านบน ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



ตามภาพเป็นหัวหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านล่าง
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 50 เท่า สเกล 500 um (ไมครอน ) หรือ 0.5 มิลลิเมตร
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดปลอกแล้วจะมีขนาด 0.8-1 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และหัวหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ด้านล่าง ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



ส่วนที่เป็นเครื่องจักรในการเจาะ

ตามภาพเป็นหัวหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านล่าง
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 150 เท่า สเกล 100 um (ไมครอน ) หรือ 0.1 มิลลิเมตร
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดปลอกแล้วจะมีขนาด 0.8-1 มิลลิเมตร ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และหัวหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ด้านล่าง ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



ส่วนที่เป็นเครื่องจักรในการเจาะ

ตามภาพเป็นหัวและช่วงปากหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านล่าง
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 750 เท่า สเกล 10 um (ไมครอน ) หรือ 0.01 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และหัวและช่วงปากหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ด้านล่าง ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99%
เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



ตามภาพเป็นหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ส่วนลำตัวล่าง
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 15 เท่า สเกล 1 mm (มิลลิเมตร )
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดลำตัวแล้วจะมีขนาด 1-2 มิลลิเมตรความกว้าง ยาว 8-9 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



มาดูกันว่าหนอนเจ้ามันสามารถกระดึ๊บๆ และเกาะผนังได้อย่างไร โดยไม่หล่น เราจะเห็นส่วนลำตัวที่เป็น
ข้อๆเพื่อให้มีความยืดหยุ่นในการคลานและกระดึ๊บๆ และช่วงกลางจะมีส่วนที่ใช้ในการยึดเกาะและกระดึ๊บ
ไม่ให้หลุด

ตามภาพเป็นด้านล่างหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 50 เท่า สเกล 500 um (ไมครอน ) หรือ 0.5 มิลลิเมตร
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดปลอกแล้วจะมีขนาด 0.8-1 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และหัวหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ด้านล่าง ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99%
เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



ส่วนที่ใช้ในการยึดเกาะและกระดึ๊บไม่ให้หลุด ตามภาพเป็นช่วงที่ใช้เกาะและกระดึ๊บของหนอนผีเสื้อ
หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านล่าง

ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 750 เท่า สเกล 10 um (ไมครอน ) หรือ 0.01 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และช่วงที่ใช้เกาะและกระดึ๊บของหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ด้านล่าง
ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



ส่วนที่ใช้ในการยึดเกาะและกระดึ๊บไม่ให้หลุด ตามภาพเป็นช่วงที่ใช้เกาะและกระดึ๊บของหนอนผีเสื้อ
หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านล่าง

ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 200 เท่า สเกล 100 um (ไมครอน ) หรือ 0.1 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และช่วงที่ใช้เกาะและกระดึ๊บของหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ด้านล่าง
ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



บั้นทายของหนอน ตามภาพเป็นบั้นทายของหนอนของหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านล่าง

ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 200 เท่า สเกล 100 um (ไมครอน ) หรือ 0.1 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และบั้นทายของหนอนของหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ด้านล่าง
ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com






ปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) จะประกอบด้วยเศษผ้า เศษผม ขนสุนัข ทราย กระดาษ
ใยแมงมุม ใบใม้ สิ่งต่างต่างๆที่มีขนาดเล็กมาเป็นปลอกหุ้มรอบตัวเอาไว้

ตามภาพเป็นปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 15 เท่า สเกล 1 mm (มิลลิเมตร )
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดปลอกแล้วจะมีขนาด 3.5-4 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com

ตามภาพเป็นปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 35 เท่า สเกล 500 um (ไมครอน ) หรือ 0.5 มิลลิเมตร
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดปลอกแล้วจะมีขนาด 3.5-4 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI และปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com

ตามภาพเป็นปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 50 เท่า สเกล 500 um (ไมครอน ) หรือ 0.5 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com

เราจะเห็นชิ้นส่วนเล็กๆจำนวนมากประกอบเป็นปลอก



ตามภาพเป็นปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 50 เท่า สเกล 500 um (ไมครอน ) หรือ 0.5 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ BEI COMPO
และปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com




ตามภาพเป็นปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 50 เท่า สเกล 500 um (ไมครอน ) หรือ 0.5 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ BEI TOPO และปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



ตามภาพเป็นปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 50 เท่า สเกล 500 um (ไมครอน ) หรือ 0.5 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ BEI TOPO+SHADOW
และปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



วิเคราะห์ธาตุเชิงคุณภาพ
เรามาวิเคราะห์ว่าไอ้เจ้าปลอกนี้มีเศษเศษผ้า เศษผม ขนสุนัข ทราย กระดาษ ใยแมงมุม ใบใม้
สิ่งต่างต่างๆที่มีขนาดเล็กมาเป็นปลอกหุ้มรอบตัวเอาไว้จริงหรือไม่

ด้วยการวิเคราะห์ด้วยเครื่องวิเคราะห์ธาตุเชิงคุณภาพ ด้วยเครื่อง EDS กัน เราจะได้สเป็กตรัม C คาร์บอน,
O ออกซิเจน ,Ca แคลเซียม และK โปแตสเซียม จะมาจากเศษผ้า พืช ใบไม้ ใยแมงมุม ส่วน Si ซิลิกอน
Cu ทองแดง Fe เหล็ก Al อลูมิเนียม, Zn สังกะสี,Mg แมกนีเซียมจาก ทรายและดิน Na โซเดียมจาก
สนิมเหล็กซึ่งจะทำให้เห็นปลอกเป็นสีแดงและน้ำตาล ส่วน Cl ครอรีนที่พบชิ้นส่วนต่างๆถ้าเจอน้ำก็จะมีส่วน
ประกอบครอรีนอยู่แล้ว เวลาเราเห็นปลอกระยิบระยับเมื่อเจอแสง ส่วนใหญ่ Si ซิลิกอนจะเยอะ ตามมาด้วย
Fe,Al,Cu,Zn




วิเคราะห์ธาตุเชิงปริมาณ
วิเคราะห์ธาตุเชิงปริมาณตามธาตุที่เราพบตอนวิเคราะห์เชิงคุณภาพ จะได้ปริมาณตามกราฟด้านล่าง



เราวิเคราะห์เพิ่มเติม ดูการกระจายตัวของชิ้นส่วนที่นำมาประกอบเป็นปลอกกัน ด้วยการวิเคราะห์แบบ
Mapping จะได้ผลตามภาพ




เรามาดูปลอกด้านในกัน เราจะมองเห็นอะไรเป็นเส้นๆอยู่ภายใน
ตามภาพเป็นปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านใน
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 15 เท่า สเกล 1mm. หรือ 1 มิลลิเมตร ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com




เพิ่มกำลังขยายขึ้นมาอีก เราก็จะเห็นเส้นๆนี้ชัดขึ้น แต่ยังบอกไม่ได้ว่าเป็นอะไร
ตามภาพเป็นปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านในปลอก
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 15 เท่า สเกล 1mm. หรือ 1 มิลลิเมตร
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดปลอกแล้วจะมีขนาด 3.5-4 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และปลอกหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



เพิ่มกำลังขยายเส้นๆที่ว่า เราจะเห็นรายละเอียดว่ามันเป็นเส้นผม ขนสุนัขชัดเจนมาก
ตามภาพเป็นอาหารของหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae) ด้านในปลอก
ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคปแบบส่องกราด SEM ที่ 20kv (กิโลโวลท์)
กำลังขยาย x 150 เท่า สเกล 100 um (ไมครอน ) หรือ 0.1 มิลลิเมตร
เมื่อนำสเกลเทียบกับขนาดปลอกแล้วจะมีขนาด 0.8-1 มิลลิเมตร
ถ่ายในโหมด High vacuum ภาพแบบ SEI
และอาหารของหนอนผีเสื้อ หนอนเจาะผ้า(Tineidae)ฉาบเคลือบด้วยทองคำ 99.99% เพื่อให้นำไฟฟ้า
ถ่ายโดย www.dosem24hr.com



เราก็มีความสงสัยว่าทำไมมันจึงสะสมเส้นผม ขน ขนสุนัขไว้จำนวนมากมายขนาดนี้ ก็เลยกลับไปดูผล
วิเคราะห์เส้นผม ขนคลิก บทความเดิมทำให้เราถึงบางอ้อ เพราะเส้นผมมีธาตุ Si,K,C,O,Ca,Cu,Zn,Cl
เหมือนๆที่เราวิเคราะห์เจอบนชิ้นส่วนที่มาประกอบเป็นปลอกนั้นเอง โดยเฉพาะเส้นขนสุนัขจะมี แร่ธาตุ
เยอะ เราก็พอจะเดาได้ว่าหนอนผีเสื้อนี้ชอบแหล่งอาหารที่มีแร่ธาตุประมาณนี้นั้นเอง

*********************************************************************
หนอนเจาะผ้า,หนอนปลอก,หนอนผีเสื้อ,Tineidae