ข้าวหอมมะลิ มีแร่ธาตุที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายอะไรบ้าง

เราจะมาวิเคราะห์ข้าวหอมมะลิ ด้วยเครื่องมือที่ชื่อว่า กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโปแบบส่องกราด SEM
พร้อมด้วยเครื่องวิเคราะห์ธาตุเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพด้วย EDS,EDX กันค่ะ

ข้าวโดยส่วนใหญ่ที่เรานิยมบริโภคกัน จะเป็นข้าวขัดขาว มากกว่าข้าวซ้อมมือ ข้าวแดง และข้าวกล้อง
โดยที่ข้าวขัดขาวจะมีวิตามิน และแร่ธาตุน้อยสุด เมื่อเทียบกับข้าวซ้อมมือ ข้าวแดง และข้าวกล้อง

บทความนี้ เราจะนำข้าวขัดขาวที่มีวิตามิน และแร่ธาตุน้อยสุดมาวิเคราะห์กันค่ะ เราจะวิเคราะห์หาเฉพาะแร่ธาตุ
เท่านั้นนะค่ะ

 

เรานำตัวอย่างข้าวหอมมะลิ มาเป็นตัวอย่างในการวิเคราะห์แค่ 1ตัวอย่าง 1ยี่ห้อ
โดยปกติข้าว แหล่งที่มาไม่เหมือนกัน แร่ธาตุที่ได้ก็จะไม่เหมือนกัน รสชาดและความหอมก็จะต่างกันด้วย

ข้าวสารหอมมะลิ ที่เรานำมาทดสอบ

 

 

เราจะมาวิเคราะห์ข้าวหอมมะลิ ด้วยเครื่องมือที่ชื่อว่า กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโปแบบส่องกราด SEM กันก่อน
นะค่ะ เพื่อศึกษารูปร่าง หน้าตา ลักษณะผิว ขนาดGrain size กันก่อน

วิธีการเตรียม เราจะเตรียม 2 ลักษณะ

1. นำเมล็ดข้าว ติดบนแท่นทองเหลือง Stub โดยใช้เทปกาวแบบคาร์บอนเทป เลยโดยไม่ต้องฉาบเคลือบทอง เตรียมลักษณะนี้
เพื่อดูในโหมด Low vacuum (LV) SEM แบบสูญญากาศต่ำ ภาพที่ได้แบบ BEI Compo Image

2. นำเมล็ดข้าว ติดบนแท่นทองเหลือง Stub โดยใช้เทปกาวแบบคาร์บอนเทป แล้วนำไปฉาบเคลือบทอง เตรียมลักษณะนี้
เพื่อดูในโหมด High vacuum (HV) SEM แบบสูญญากาศสูงภาพที่ได้แบบ SEI Image

เรามาดูแบบแรกกันก่อนค่ะ

วิเคราะห์ข้าวหอมมะลิ แบบ Low vacuum (LV) SEM แบบสูญญากาศต่ำ ด้วยเครื่อง SEM

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X50 เท่า สเกล 500 umไมครอน
หรือ 0.5 mm. โหมด Low vacuum (LV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 21 Pa. ภาพแบบ BEI Compo

ถ่ายบริเวณ ปลายเมล็ด

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X50 เท่า สเกล 500 umไมครอน หรือ 0.5 mm. โหมด Low vacuum (LV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 21 Pa. ภาพแบบ BEI Compo

ถ่ายบริเวณ ท้ายเมล็ด ภาพด้านบน

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X50 เท่า สเกล 500 umไมครอน หรือ 0.5 mm. โหมด Low vacuum (LV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 21 Pa. ภาพแบบ BEI Compo

ถ่ายบริเวณ หักกลางเมล็ด

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 100 เท่า สเกล 100 umไมครอน หรือ 0.1 mm. โหมด Low vacuum (LV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 21 Pa. ภาพแบบ BEI Compo

ถ่ายบริเวณ กลางเมล็ด

เราจะเห็นลักษณะ Grain size ชัดขึ้นมาที่กำลังขยาย 100 เท่า ถ่ายให้เห็นขอบ ถ้าเราวิเคราะห์ธาตุเราจะพบว่า แร่ธาตุส่วนใหญ่จะอยู่ บริเวณผิวด้านนอกของข้าว ด้านขอบ ส่วนด้านใน จะเป็นคาร์โบไฮเดรตหรือแป้งเป็นหลัก

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 200 เท่า สเกล 100 umไมครอน หรือ 0.1 mm. โหมด Low vacuum (LV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 21 Pa. ภาพแบบ BEI Compo

ถ่ายบริเวณ กลางเมล็ด

เราจะเห็นลักษณะ Grain size ชัดขึ้นมาที่กำลังขยาย 200 เท่า ถ่ายให้เห็นขอบ ถ้าเราวิเคราะห์ธาตุเราจะพบว่า แร่ธาตุส่วนใหญ่จะอยู่ บริเวณผิวด้านนอกของข้าว ด้านขอบขนาด 50-200um ไมครอน ส่วนด้านในขนาดประมาณ 1.2-1.6 mm. จะเป็นคาร์โบไฮเดรตหรือแป้งเป็นหลัก ผิวด้านนอกถ้าขัดขาวมาก อาจจะมองไม่เห็น นั้นก็หมายถึงว่า แร่ธาตุอาจจะไม่มีหรือมีน้อยมากๆ

 

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 500 เท่า สเกล 50 umไมครอน หรือ 0.05 mm. โหมด Low vacuum (LV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 21 Pa. ภาพแบบ BEI Compo

ถ่ายบริเวณ กลางเมล็ด

เราจะเห็นลักษณะ Grain size ชัดขึ้นมาที่กำลังขยาย 500 เท่า ถ่ายให้เห็นลักษณะ Grain size ของเมล็ดข้าว

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 200 เท่า สเกล 100 umไมครอน หรือ 0.1 mm. โหมด Low vacuum (LV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 21 Pa. ภาพแบบ BEI Compo

ถ่ายบริเวณ ช่วงกลางเมล็ด ผิวด้านข้าง

เราจะเห็นลักษณะ Grain size ชัดขึ้นมาที่กำลังขยาย 200 เท่า ถ่ายให้เห็นลักษณะผิวของเมล็ดข้าว

 

เราจะมาวิเคราะห์ข้าวหอมมะลิ ด้วย เครื่องวิเคราะห์ธาตุเชิงคุณภาพ และเชิงคุณภาพด้วย EDS,EDX กันต่อค่ะ

ตามภาพเราจะวิเคราะห์ 2 ตำแหน่ง P1 และ P2

ผลการวิเคราะห์เชิงคุณภาพด้วย EDS,EDX ตำแหน่ง P1

จะมีธาตุ O ออกซิเจน , C คาร์บอน ที่เป็นองค์ประกอบหลักของ คาร์โบไฮเดรตหรือแป้ง ให้พลังงาน
จะมีธาตุ Mg แมกนีเซียม ช่วยเพิ่มสมรรถภาพในการเรียนรู้ของสมอง แถมทำให้ความจำดี และมีอายุสมองอ่อนเยาว์
จะมีธาตุ Si ซิลิกอน ส่งเสริมการทำงานของกระดูกและฟัน เล็บ ผม
จะมีธาตุ K โปแตสเซียม มีความสำคัญต่อการแข็งตัวของเลือด ลดอาการเป็นเส้นเลือดในสมองตีบ
จะมีธาตุ S ซัลเฟอร์ สร้างโปรตีนในร่างกาย สร้างกล้ามเนื้อส่วนต่างๆ
จะมีธาตุ P ฟอสฟอรัส ช่วยในการเจริญเติบโตของกระดูกและฟัน ช่วยสร้างเซลล์สมองและประสาท

ผลการวิเคราะห์เชิงปริมาณด้วย EDS,EDX ตำแหน่ง P1

ปริมาณธาตุจะแสดงเป็น % ให้ดูช่อง Element % เช่น Mg มี 0.29 %

 

ผลการวิเคราะห์เชิงคุณภาพด้วย EDS,EDX ตำแหน่ง P2

จะมีธาตุ O ออกซิเจน , C คาร์บอน ที่เป็นองค์ประกอบหลักของ คาร์โบไฮเดรตหรือแป้ง จะไม่มีแร่ธาตุอื่นๆ

แสดงว่า ข้าวขัดขาวมากเท่าไร แร่ธาตุและมินตามินก็จะเหลือน้อย หรือไม่ก็ไม่มีเลย

การวิเคราะห์แบบ Mapping เพื่อหาตำแหน่งของแร่ธาตุ ที่อยู่ในเมล็ดข้าว

วิเคราะห์ข้าวหอมมะลิ แบบ High vacuum (HV) SEM แบบสูญญากาศสูง ด้วยเครื่อง SEM

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 15 เท่า สเกล 1 mm โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

 

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 15 เท่า สเกล 1 mm โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

แบบวัดขนาด

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 50 เท่า สเกล 500 um ไมครอนหรือ 0.5 mm. โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

ถ่ายช่วงกลางเมล็ด หักกลางถ่าย

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 50 เท่า สเกล 500 um ไมครอนหรือ 0.5 mm. โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

ถ่ายช่วงปลายเมล็ด

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 100 เท่า สเกล 100 um ไมครอนหรือ 0.1 mm. โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

 

ถ่ายช่วงกลางเมล็ด

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 200 เท่า สเกล 100 um ไมครอนหรือ 0.1 mm. โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

ถ่ายช่วงกลางเมล็ด

 

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 500 เท่า สเกล 50 um ไมครอนหรือ 0.05 mm. โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

ถ่ายช่วงกลางเมล็ด ด้านข้าง

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 750 เท่า สเกล 10 um ไมครอนหรือ 0.01 mm. โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

ถ่ายช่วงกลางเมล็ด ด้านข้าง

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 35 เท่า สเกล 500 um ไมครอนหรือ 0.5 mm. โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

ถ่ายช่วงปลายเมล็ด และผิวด้านข้าง

 

ตามภาพ เป็นเมล็ดข้าวหอมมะลิ ถ่ายด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนไมโครสโคป ด้วยกำลังขยาย X 100 เท่า สเกล 100 um ไมครอนหรือ 0.1 mm. โหมด High vacuum (HV) SEM ที่สูญญกาศขนาด 9.6 x 10-5 Pa. ภาพแบบ SEI Image

ถ่ายช่วงปลายเมล็ด และผิวด้านข้าง

เราจะมาวิเคราะห์ข้าวหอมมะลิ ด้วย เครื่องวิเคราะห์ธาตุเชิงคุณภาพ และเชิงคุณภาพด้วย EDS,EDX กันต่อค่ะ

จุดที่เราวิเคราะห์คือผิวด้านข้าง

จะมีธาตุ O ออกซิเจน , C คาร์บอน ที่เป็นองค์ประกอบหลักของ คาร์โบไฮเดรตหรือแป้ง ให้พลังงาน
จะมีธาตุ Mg แมกนีเซียม ช่วยเพิ่มสมรรถภาพในการเรียนรู้ของสมอง แถมทำให้ความจำดี และมีอายุสมองอ่อนเยาว์
จะมีธาตุ K โปแตสเซียม มีความสำคัญต่อการแข็งตัวของเลือด ลดอาการเป็นเส้นเลือดในสมองตีบ
จะมีธาตุ Cu ทองแดง มีความสำคัญช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็ก ช่วยสร้างเฮโมโกบิลในเม็ดเลือดแดง

 

** บางจุดเราวิเคราะห์พบ Fe, P, Si และ Na

ผลการวิเคราะห์เชิงปริมาณด้วย EDS,EDX

ปริมาณธาตุจะแสดงเป็น % ให้ดูช่อง Element % เช่น Mg มี 0.56 %

สรุปข้าวหอมมะลิ มีแร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกาย ถ้าได้ทานข้าวกล้อง ข้าวแดง ข้าวซ้อมมือหอมมะลิ แล้วละก็วิตามินและแร่ธาตุจะตามมาอีกเยอะเลยค่ะ

อย่างที่บอกค่ะ แหล่งผลิตก็มีส่วนสำคัญ แร่ธาตุวิตามินก็จะต่างกันด้วยค่ะ ข้าวหอมที่ดีมีคุณภาพที่เราวิเคราะห์ด้วยวิธีนี้ จะเป็นข้าวหอมมะลิสุรินทร์ค่ะ ดีที่สุดเท่าที่เราวิเคราะห์มา

** การวิเคราะห์ในครั้งนี้ไม่ได้เก็บตัวอย่างข้าวหอมทุกสายพันธุ์ และทุกแหล่งกำเนิด

 

สุดท้ายให้ทุกคนสุขภาพร่างกายแข็งแรง สุขภาพดี กันทุกๆคนนะค่ะ